Photo credits:
Raad van State: inbeslagname herdershonden was noodzakelijk en rechtmatig
Op 16 juli 2025 heeft de hoogste bestuursrechter, de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, geoordeeld dat de burgemeester van De Wolden terecht twee herdershonden tijdelijk in beslag heeft genomen. Het ging om de honden Rex en Max, die betrokken waren bij bijtincidenten en los rondliepen buiten het erf van hun baasjes.
Wat was er aan de hand?
Sinds 2014 kwamen er bij de burgemeester meldingen binnen over loslopende en bijtende honden van een stel uit Echten. In december 2020 ging het goed mis: Rex en Max verwondden vijf schapen, waarvan er twee overleden. De buurt voelde zich onveilig, en er werd zelfs een petitie ingediend door 95 buurtbewoners.
De burgemeester besloot de honden op 14 januari 2021 in beslag te nemen op grond van artikel 172, derde lid, van de Gemeentewet. Dat is een speciale noodbevoegdheid die een burgemeester mag gebruiken als de openbare orde direct of ernstig bedreigd wordt.
Wat vond de rechtbank eerder?
De rechtbank vond in 2022 dat de burgemeester te ver was gegaan. Volgens de rechtbank was er geen sprake van een onmiddellijke verstoring van de openbare orde, en mocht de burgemeester zijn bevoegdheid dus niet gebruiken. Ook zou hij de bevoegdheid eigenlijk hebben misbruikt, door de honden voor langere tijd weg te houden bij de eigenaren.
Wat oordeelde de Raad van State nu?
De Afdeling bestuursrechtspraak draait dat oordeel terug. De burgemeester mocht wél ingrijpen, omdat:
-
het incident van 31 december 2020 ernstig was;
-
er al jarenlang problemen waren met loslopende honden op het erf;
-
er terechte zorgen en onrust in de buurt waren;
-
eerdere maatregelen zoals aanlijn- en muilkorfgeboden niet werden nageleefd;
-
én het risico op nieuwe incidenten reëel was, zoals ook bevestigd werd in een risicoanalyse van de Universiteit Utrecht.
Ook blijkt uit de stukken dat het nooit de bedoeling was om de honden permanent af te pakken. De inbeslagname was tijdelijk bedoeld, en de honden zijn in 2022 dan ook teruggegeven.
Wat betekent dit voor andere gevallen?
Deze uitspraak maakt duidelijk dat een burgemeester mag ingrijpen bij gevaarlijke situaties met dieren, ook als het risico niet acuut is, maar wel ernstig en voorturend. De bevoegdheid mag dus ook gebruikt worden bij aanhoudende dreiging voor de openbare orde, mits goed gemotiveerd én tijdelijk van aard.
Heb je zelf te maken met overlast door dieren of een besluit van de gemeente dat je onterecht vindt? Neem contact op met D-Legal. We denken graag met je mee.
